• Het Europees Parlement heeft ingestemd met voorstellen om de CO2-uitstoot van de EU-landen in 2030 met 55 procent te hebben teruggebracht ten opzichte van 1990.
  • De plannen zijn waarschijnlijk onvoldoende om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad.
  • In een eigen initiatief hebben 12 grote Nederlandse bedrijven zich ten doel gesteld hun CO2-uitstoot de komende 7 jaar te halveren.
  • Lees ook: Nederland stoot meer CO2 uit door invoer en verbranding van huisvuil uit Italië.

Het Europees Parlement heeft ingestemd met een reeks wetten waarmee de CO2-uitstoot in de Europese Unie sterk moet dalen. De maatregelen zijn vervat in het zogeheten Fit for 55-pakket van Eurocommissaris Frans Timmermans en verplichten de EU-landen hun netto-uitstoot in 2030 met 55 procent terug te hebben gedrongen ten opzichte van 1990.

Volgens Europarlementariër Bas Eickhout van GroenLinks “staan de klimaatdoelen voor 2030 overeind en we scherpen ze zelfs aan”. De maatregelen zullen volgens hem leiden tot 57 procent minder CO2-uitstoot.

“Nog steeds onvoldoende om beneden de 1,5 graad temperatuurverhoging die in Parijs is afgesproken te blijven, maar niettemin fors meer klimaatambitie. De industrie zal echt moeten aanpoten om deze klimaatdoelen te halen.”

Lees ook: Klimaatalarm: 5 dagrecords voor CO2-concentratie in de atmosfeer in de eerste twee weken van april

De belangrijkste maatregel waarvoor het parlement heeft gestemd is de hervorming van het Europese emissiehandelssysteem ETS voor grote, energieverslindende bedrijven. Zij moeten betalen voor hun CO2-emissies en dat wordt steeds duurder gemaakt.

Deze sectoren moeten in 2040 al 62 procent minder broeikassen uitstoten dan in 2005, terwijl het doel eerder nog 43 procent was. Het ETS wordt ook uitgebreid naar het wegverkeer, de scheep- en luchtvaart en gebouwen.

Het EU-parlement keurde ook de invoering goed van een CO2-heffing op producten die de EU importeert en het opzetten van een subsidiepot, het Sociaal Klimaatfonds, om de pijn van de groene transitie voor de meest kwetsbare burgers en kleine bedrijven te verlichten.

Het EU-parlement heeft al een principe-akkoord met de lidstaten over de reeks wetten, maar dat moet formeel nog bekrachtigd worden. Naar verwachting gebeurt dat volgende week.

Grote energieverbruikers: EU-regels erg ingewikkeld

De nieuwe maatregelen van het Europees Parlement om de CO2-uitstoot in de Europese Unie (EU) te laten dalen zijn "ongelofelijk ingewikkeld" en daardoor niet effectief, zegt Hans Grünfeld, voorzitter van VEMW, belangenbehartiger van de zakelijke energie- en watergebruikers.

Bovendien zullen hierdoor Europese bedrijven een concurrentienadeel ondervinden ten opzichte van ondernemingen in bijvoorbeeld de Verenigde Staten en China.

Grünfeld ziet onder andere problemen met de invoering van een zogeheten grensheffing, een CO2-heffing op producten die de EU importeert. Het gaat om producten als staal, aluminium, kunstmest en cement. "Zo'n heffing is op zich een goed idee, alleen de uitvoering is heel erg ingewikkeld. De EU moet gaan bepalen als er een ton staal uit China komt, wat de CO2-uitstoot is geweest bij de productie ervan. Dan moet je afgaan op gegevens die Chinezen aanleveren. Hoe controleer je of die gegevens juist zijn?", vraagt de VEMW-voorzitter zich af.

Een ander probleem is volgens Grünfeld dat het nieuwe emissiesysteem geen oplossing heeft voor Europese producenten die bijvoorbeeld naar de VS of China willen exporteren. "Die betalen dus in Europa fors voor de uitstoot van CO2 en moeten op de Amerikaanse markt concurreren met bedrijven die dit niet hoeven. Bedrijven in Europa die mogelijk CO2-efficiënter produceren worden hierdoor dus benadeeld", stelt de voorzitter.

"Er wordt nu zo'n haast gemaakt met de invoering van een grensheffing dat er te weinig ruimte is om goede oplossingen te vinden voor de problemen die spelen", besluit Grünfeld.

12 Nederlandse bedrijven willen CO2-uitstoot binnen 7 jaar halveren

Intussen willen twaalf grote Nederlandse bedrijven hun CO2-uitstoot zo ver verlagen dat ze voldoen aan de klimaatdoelen van Parijs. Zo willen ze helpen de aarde maximaal 1,5 graden Celsius op te laten warmen. Het gaat bijvoorbeeld om kruiden- en sauzenproducent Verstegen, Intergamma, de eigenaar van bouwmarkten Gamma en Karwei, thuiszorgorganisatie Tzorg en bouwbedrijf Dura Vermeer.

De bedrijven hebben zich aangesloten bij het zogeheten Science Based Targets-initiatief (SBTi). Dat beoordeelt doelstellingen voor CO2-vermindering van bedrijven en controleert of die voldoen aan de klimaatwetenschap. Over zeven jaar willen de bedrijven hun uitstoot halveren en in 2050 willen ze klimaatneutraal zijn. Dat zijn dezelfde doelen die EU-landen met elkaar hebben afgesproken.

Om in 2050 klimaatneutraal te zijn zullen de meeste bedrijven volgens SBTi 90 procent minder CO2 en andere broeikasgassen moeten uitstoten. Daarvoor stellen ze korte- en langetermijndoelen vast. Technische experts van SBTi controleren die doelen.

Het internationale panel van klimaatwetenschappers IPCC waarschuwde vorige maand in een rapport dat de kans groot is dat de aarde in de nabije toekomst met meer dan 1,5 graden Celsius opwarmt. Zelfs als de uitstoot van broeikasgassen drastisch vermindert komende jaren.

Vicevoorzitter Paul Polman van United Nations Global Compact, een van de organisaties achter SBTi en onderdeel van de Verenigde Naties (VN), noemt het "enorm hoopvol" dat de twaalf Nederlandse bedrijven zich gaan houden aan de klimaatdoelen. "Het meest recente IPCC-rapport is de krachtigste waarschuwing tot nu toe dat alleen onmiddellijke, grootschalige actie een volledige ineenstorting van het klimaat kan voorkomen", zegt Polman, voorheen topman van levensmiddelenconcern Unilever.

Werkgeversorganisatie VNO-NCW vindt het "heel goed" dat de bedrijven zich gaan houden aan de klimaatdoelen van Parijs. "Het gebruik van SBTi vergroot het vertrouwen van het publiek", aldus directeur Focco Vijselaar.

LEES OOK: Wat iedereen moet weten over de klimaatcrisis